Tedbir Nafakası

Boşanma Davasında Tedbir Nafakası Nedir? Şartları Nelerdir?

Boşanma davasının açılmasıyla birlikte, hakim boşanma davası devam ederken gerekli önlemleri kendiliğinden alacaktır. Bu tedbir niteliğindeki önlemleri hakim kendiliğinden alabileceği gibi taraflar da talep edebilirler. Bu önlemlerden biri de tedbir nafakasıdır.

Tedbir nafakası, boşanma davası süresince eşlerden birinin diğerine yapacağı maddi yardıma verilen isimdir. Yani boşanma davası kesinleşmeden önce, eşlerin ekonomik olarak mağdur olmaması için uygulanan geçici bir nafaka türüdür.

Uygulamada her ne kadar sık karşılaşılmasa da çiftler boşanmak için değil yalnızca ayrı yaşamak için ayrılık davası da açabilirler. Bu durumda mahkemenin karar verdiği ayrılık süresince de ödenecek nafaka, yine tedbir nafakası olarak adlandırılır.

Tedbir Nafakası İçin Gereken Şartlar Nelerdir?

Tedbir nafakası alabilmek için en önemli şart, ortada henüz kesinleşmiş bir boşanma kararı bulunmamasıdır. Zira, boşanma kararının kesinleşmesiyle tedbir nafakası sona erer veya şartları varsa yoksulluk nafakasına dönüşür.

Taraflar arasında herhangi bir dava bulunmaksızın da ayrı yaşayan eşler birbirinden tedbir nafakası talep edebilir. Ancak bu durumda fiilen ayrı yaşandığının tanık anlatımları, adres kayıtları gibi delillerle ispat edilmesi gerekir.

Tedbir nafakasının miktarını hakim, tarafların ekonomik durumunu dikkate alarak belirler. Her ne kadar herhangi bir alt sınır bulunmasa da üst sınır, nafaka ödeyecek olan eşin gelir düzeyiyle sınırlıdır.

Tedbir Nafakasında Kusur Önemli midir?

Tedbir nafakası talep etme konusunda boşanma davasını kimin açtığı ya da kusurlu olan tarafın kim olduğu önemli değildir. Esas olan, boşanma sürecinde ekonomik olarak zorluk yaşayacak olan eşin, evlilik devam ediyormuş gibi korunmasıdır. Yani bu nafakanın temel amacı, evlilik süresince mevcut olan ekonomik dengenin korunmasıdır.

Bu nedenle geçimini temin edemeyen eş; ister davacı ister davalı olsun, hatta boşanmada daha ağır kusurlu bile olsa, tedbir nafakası talep edebilir. Ancak uygulamada düzenli geliri olan eşlere tedbir nafakası bağlanmadığı görülmektedir.

Tedbir Nafakası Ne Zaman Başlar?

Tedbir nafakası kararı, nafakanın talep edildiği dava tarihinden itibaren geçerli olur. Yani mahkeme kararı daha sonra çıksa da ödeme, boşanma davasının açıldığı tarihten itibaren yapılır. Örneğin boşanma davası Ekim 2024’te açıldıysa, ancak mahkeme Nisan 2025’te nafaka kararını verdiyse, nafakaya hak kazanan eş Ekim 2024 ile Nisan 2025 arasındaki süreyi de kapsayan nafaka ödemesini alır.

Tedbir Nafakası Ödenmezse Ne Olur?

Mahkeme tarafından tedbir nafakası kararı verildikten sonra, yükümlü eşin nafakayı ödememesi halinde, icra takibi yoluyla tahsilat yapılabilir. Bu süreçte alacaklı eş, yasal haklarını kullanarak nafakanın tahsil edilmesini sağlayabilir.

Geliri Olmayan Eş de Tedbir Nafakası Ödeyebilir mi?

Tedbir nafakasında en çok dikkat edilmesi gereken konulardan biri, kusurun nafaka talebine engel olmamasıdır. Yani boşanmada ağır kusurlu eş de tedbir nafakası alabilir.

Bir diğer önemli husus ise nafakayı ödeyecek olan eşin gelir durumu. Yani hiçbir geliri olmayan eşin de mahkeme tarafından nafaka ödemesine karar verilebilir. Yerleşik Yargıtay içtihatlarına göre, özellikle kadın lehine verilen tedbir nafakalarında, erkeğin hiçbir geliri olmasa bile nafaka ödemesi gerektiği yönünde kararlar verilmektedir. Bu nedenle erkek, gelirsiz olduğunu gerekçe göstererek tedbir nafakası yükümlülüğünden muaf tutulamaz.

Sonuç olarak; tedbir nafakası, boşanma sürecinde ekonomik anlamda zorluk yaşayacak olan eşin korunması amacıyla düzenlenmiş geçici bir nafaka türüdür. Kusur ya da gelir durumu tek başına nafaka talebine engel değildir.